Herkenning

Op het podium gaat het licht uit, als signaal dat het spel is afgelopen en de realiteit weer zal aanvangen. Wanneer na drie seconden de spots weer aangaan, gooit Philippe een deken van zich af en springt in een vloeiende beweging uit zijn rolstoel. Huub Stapel mag zijn personage Philippe vanaf dat moment weer loslaten. Driss en de andere acteurs komen naast hem staan en gezamenlijk maken ze een buiging naar het publiek. Het applaus is meer dan terecht! Onlangs zag ik in Amersfoort de voorstelling ’Intouchables’. Het verhaal kende ik uiteraard al van de film, wie niet trouwens? Een indrukwekkende geschiedenis en in dat ene specifiek opzicht ook zeer herkenbaar.

Het moment dat Philippe (of was hij toen weer gewoon Huub?) aan het eind van de voorstelling plotseling gaat staan en naar voren loopt, was even een rare gewaarwording. Dat kon hij toch niet? Hij was toch gekluisterd? Oftewel, Philippe was geloofwaardig. Ik kon mij voor een groot deel in hem verplaatsen. Die avond had ik gedurende de gehele voorstelling nog een tweede bril op. Onderwijl had ik, vanwege die ene overeenkomst met hem, dus ook anderzijds aandacht voor Philippe. Zou het leven in een rolstoel, zonder enige medewerking van de ledematen, realistisch worden nagebootst door Huub? Misschien flauw of zelfs oneerlijk, maar kon ik hem ergens op betrappen wat niet klopte? Begrijp me goed, ik wil absoluut niet de criticaster uithangen. Trouwens, wie ben ik om als leek van de bovenste plank openlijk te twijfelen aan het inlevingsvermogen van deze acteur. Maar hoe goed ik ook keek, het was net echt.

Met dat ik die avond de foyer van Schouwburg de Flint kwam binnenrijden gingen verschillende blikken mijn kant op. Dat weet ik, dat zie ik, dat voel ik. Mensen dit kwalijk nemen doe ik echter niet. Ik ben het gewend en kan het mij zelfs ook wel voorstellen. Dat zou ik waarschijnlijk zelf ook doen. Een automatisme? Trouwens, gaan deze mensen naar een voorstelling met ’die gehandicapte man’, komt er opeens een lookalike binnenrollen, qua rolstoel dan. Ik hoor de mensen denken: is dit echt of entertainment?

Buiten de rolstoel met kinbesturing, in de toneelvoorstelling overigens weggelaten maar dat terzijde, herken ik mij verder totaal niet in Philippe. Behalve dat hij overduidelijk iets meer te besteden heeft dan ik, is zijn persoonlijkheid geheel anders. Hoe Philippe gedurende zijn vorige leven was weet ik uiteraard niet, maar na de verplichte verandering in zijn leven sluit hij zichzelf af van de maatschappij. Hij schaamt zich en voelt hij zich minderwaardig, nutteloos. Hij durft niet meer richting de toekomst te kijken. Zonde, waarom toch? Waar ik hem toe zou willen schreeuwen om tot actie te komen en wat van het leven te maken, komt gelukkig Driss in zijn leven die hem weer laat genieten van het leven. Hartverwarmend!

Na afloop mocht ik de cast ontmoeten. Huub vertelde dat het niet zozeer moeilijk was om in de rol van Philippe te kruipen, wel om deze vast te houden. Laat staan twee keer een uur. Als hij bijvoorbeeld tijdens zijn rol een kriebel op zijn neus voelt, dan moet hij zijn armen in bedwang houden. Dat is heel frustrerend!

Dat herken ik.