Deurbel

Afgelopen maandag had ik weer mijn tweewekelijkse eet-date bij mijn buurvrouw-voor-altijd Evelien. Toen wij twee weken eerder deze vervolgafspraak maakten, hielden wij er al rekening mee dat het op dat moment 11 november zou zijn. Wegens Sint Maarten moest ik maar een uurtje later komen. Om zeven uur zou de grootste drukte wel voorbij zijn, toch?

Een beetje logisch nadenken had ons waarschijnlijk tot het inzicht gebracht om er nog een uurtje uitstel aan vast te plakken. Onderweg naar haar huis zag ik nog veel heen-en-weer-wiebelende lampionnen. En zeer regelmatig zag ik openstaande deuren om een kleiner of groter groepje dringende kinderen aan te horen. Er klonk gezang, gehuil of geschreeuw. Eén ding werd mij meteen duidelijk, ontspannen eten zou er op dit moment nog niet inzitten.

Zoals verwacht begon de maaltijd hectisch. Uiteraard was vooral Evelien de pineut, ik indirect. Maar de eerste daadwerkelijk irritatie ontstond pas nadat de voordeur voor de zoveelste keer in het slot viel. Ze vertelde dat, terwijl de kinderen voor haar zongen, twee moeders een paar meter daarachter stonden te wachten, rokend en door een telefoon kwebbelend. Belachelijk! Maar wie zijn wij om daar wat van te zeggen? Na nog een onderbreking besloten wij om een briefje op de deur te plakken, met het verzoek om wegens avondeten straks maar terug te keren.

Ondertussen had ik al wel een constatering gedaan. Vanaf mijn positie aan de eettafel kon ik de zingende kinderen niet zien, wel horen en waande mij een jurylid van The Voice of Holland. Ik kreeg de bevestiging van mijn vermoeden dat het gemiddelde kind op de basisschool nog maar nauwelijks zangonderwijs krijgt. Daar hoef je geen volleerd zangpedagoog voor te zijn. Over het algemeen hoorde ik veel monotoon gebrom wat uit de kinderkeeltjes klonk.

Het aanbod in Sint Maarten-liedjes is over het algemeen zeer beperkt, want negen van de tien keer hoorde ik een melodie welke ik ongeveer drie en een halve decennia geleden zelf ook heb gezongen. Duidelijk is dat er nauwelijks evolutie zit in het repertoire binnen deze traditie, net als bij het Sinterklaasfeest. Gelukkig zijn er positieve uitzonderingen!

Uit de tijd dat Evelien daadwerkelijk mijn buurvrouw was, herinner ik mij dat er ook een ander genre Sint Maarten-liedjes bestaat. Voor mij totaal onbekend, soms ook zelfs meerstemmig gezongen. Veel  kinderen die mens-en-milieuvriendelijk wonen gaan naar de Vrije School. Een zeer belangrijk onderdeel binnen deze onderwijsvorm is het vieren van jaarfeesten, zo ook Sint Maarten. Met aandacht voor de geschiedenis, de betekenis, de rituelen en ook de bijbehorende liederen. Afgelopen maandagavond hoorde ik gelukkig dus niet alleen het afgezaagde ʹSint Maarten, Sint Maarten, de koeien hebben staarten…ʹ

De meest opzienbarende constateringen deed ik op weg naar huis. Het was na half negen en ik zag kinderen op straat die, zelfs op een avond als toen, al zo’n beetje op bed zouden moeten liggen. Of de ouders waren nog uitgebreid met elkaar in gesprek, met ogenschijnlijk nauwelijks aandacht voor de jengelende kinderen om hen heen. Of ik zag snoepende kinderen die duidelijk nog niet naar binnen wilden. Maar waar hun ouders waren?