Harmonieus

Vier maanden geleden wist ik het al. Het programma van het nieuwe theaterseizoen stond nog maar net twee dagen online, maar de twee kaartjes die ik zou gaan bemachtigen om naar Najib Amhali te gaan, waren voor mij en Susanna. De overtuiging dat wij op zaterdag 18 oktober in de schouwburg zouden zitten was 100%, want op dit vlak had ik nog nooit achter het net gevist. Echter, de voorpret ten spijt, Najib krijgt ons niet live te zien die avond.

ʺGeert, er is een probleempje.ʺ Ik heb Wyanne aan de telefoon. ʺHennie en ik zijn binnenkort vijf jaar getrouwd en dat willen wij vieren. Daartoe hebben wij een zaaltje gehuurd, maar nu zie ik dat het net op die avond is dat Susanna en jij samen weg zouden gaan. Susanna wil dolgraag naar het theater, maar ook naar het feest. Kun jij nog iets regelen? Trouwens, eigenlijk willen wij jou hiervoor ook uitnodigen.ʺ Tussen mijn oren begin ik te stamelen. Aanvankelijk baalde ik nog flink dat het avondje uit met Susanna waarschijnlijk niet zou doorgaan. Maar die teleurstelling werd al snel overwoekerd door verbazing. Feest? Wyanne? Uitnodiging?

Een dag later was het niet meer de vraag of ik nog naar het theater zou gaan, maar of ik het zag zitten om op het feestje te verschijnen? Voor Najib zouden Suus en haar vader wel weer een alternatief vinden, maar bovendien is het natuurlijk aardig en zeker bijzonder dat ik mag komen. Er was niets wat me nog tegenhield. Hooguit een twijfel over het mijzelf verstaanbaar maken in een klein zaaltje vol met mensen. Ik zal zeker een paar oude bekenden ontmoeten en als een zoutzak in een hoekje gaan zitten past niet bij mij. Mijn voormalige schoonfamilie zie ik sowieso altijd op de verjaardagen van de meiden.

Het contact met Wyanne verloopt in alle opzichten harmonieus en dat feit is helaas niet zo voor de hand liggend als het zou moeten zijn. Om mij heen hoor ik voldoende verhalen van stellen die ooit kennelijk gelukkig waren, maar elkaar nu totaal niet meer tolereren. En als er kinderen in het spel zijn, drie maal raden wie er dan de dupe zullen zijn.

We zijn nu bijna acht jaar geleden gescheiden. Waarom? Uit elkaar gegroeid zoals het heet. Jammer dat het zo gelopen is, maar de invulling die wij er nu aan geven, bevalt mij wel. En de meiden ook! Terugkijken op ons huwelijk doe ik nog wel eens. Niet verwijtend, hooguit naar mezelf, maar ik heb geleerd dat als… niet bestaat! Ik heb er veel van geleerd. Was er een rol voor de MS? Ja, nee, misschien, ik weet het niet

Bijna twee weken geleden, op 80 meter boven de aarde zwevend, ontving ik de bevestiging dat ik er goed aan doe om naar het feestje te gaan. Beneden zag ik Susanna, Rosa, Wyanne en Hennie naar mij zwaaien en met mijn ogen zwaaide ik terug. Op dat moment was ik dan wel een beetje misselijk, maar eerlijk is eerlijk, wat ik daar beneden zag voelde goed.

Leuk, binnenkort een feestje. De meiden vroegen al wat ik ga geven. Ik weet het nog niet.

Geluksvogel

De serie had ik nog nooit gezien, hooguit enkele promo’s rond reclameblokken. Sinds afgelopen weekend weet ik ongeveer wat de vogels in Earthflight moeten beleven. Althans, zij die ergens tussen Utrecht en Rotterdam vliegen en vanuit dat perspectief de blik omlaag richten. Of ze beseffen wat zich daar allemaal op de grond afspeelt, ik denk het niet. De term gelukvogel komt nu ook in een ander daglicht te staan.

Zelf wist ik trouwens ook niet dat de rivier, welke door het landschap kronkelt, de Lek was en dat die hoge toren in de verte de zendmast bij IJsselstein voorstelde. Deze kennis werd mij aangereikt door een man die aan mijn rug hing, of eigenlijk ik aan zijn buik. Superenthousiast over het feit dat hij mij de lucht in mocht begeleiden, onderstreepte Frans dat Nederland zo mooi is van boven.

Ruim een minuut daarvoor was een wens van mij in vervulling gegaan. Anderhalf jaar geleden werd ik uitgedaagd door door het Nationaal MS-fonds. Middels de jaarlijks DreaMS Award zouden een aantal wensen van MS-patiënten gerealiseerd worden en ik zag mijn kans schoon. Welke kans dat was wist ik op dat moment ook nog niet. Maar geprikkeld door het verhaal van Intouchables, waarin die totaal verlamde man weer gaat paragliden, werd het mij duidelijk. Wat hij kan, wil ik ook! De gedachtegang achter de DreaMS Award is echter dat het inwilligen van een wens de kwaliteit van iemands leven aanzienlijk zou moeten verbeteren. Of dat voor mijn waaghalzerij zou gelden, ik denk het niet. Het zal eerder mijn leven met kwaliteit en al verkorten.

Het MS-prijzenfestival ging kansloos aan mijn neus voorbij, maar via een tot op de dag van vandaag anoniem persoon kwam het dus toch zover. En nu hing ik daar! Of het landschap ver onder mij mooi was? Ja, vast wel, het was vooral indrukwekkend wat ik zag en ervaarde. Helemaal toen ik van Frans hoorde dat we op 250 meter hoogte bungelden. Op dat moment kreeg hij vanaf de grond het signaal om de lier los te koppelen. Op een of andere manier moest ik denken aan die twee keer dat ik een navelstreng heb mogen doorknippen

Een euforie zou ik nu moeten voelen, want dit was immers mijn verlangen. Al ruim een half jaar wist ik dat dit moment zou gaan plaatsvinden en koelbloedig wist ik dat als ik dit zou kunnen, ik de rest van mijn leven ook aankon. Maar ik was een beetje misselijk…

Als de laatste verbinding met de aarde wordt verbroken en uit het zicht verdwijnt, draaien wij een halve cirkel. Nu kan ik zien waar wij een paar minuten geleden aan ons avontuur begonnen. Op de groene wereld onder mij zijn een aantal felle gekleurde vlekjes zichtbaar. Het zijn twee grote oranje zeilen, waarop alweer nieuwe schermen klaarliggen voor een volgende vlucht. Een paar seconden later, een flink aantal meters gedaald, worden de zwarte stipjes van het formaat fruitvliegje langzamerhand mens. Een aantal van hen zwaait naar boven. Daar staan Aram, Wyanne, Hennie en mijn meiden. Fijn dat Susanna en Rosa hier getuige van zijn.

Zwevend naar mijn einddoel, besef ik dat ik een geluksvogel ben.

Melkmeisje

Het zou beperkt blijven tot een windkracht 1, hooguit 2. Ideaal voor als ik plannen had om buiten te gaan tafeltennissen of badmintonnen, maar minder leuk nu zeilen op het programma stond. In de aanloop naar het weekend toe had ik mij er daarom ook al op voorbereid dat er waarschijnlijk geen heldhaftige verhalen aan zouden worden overgehouden.

Voor de verandering verbleef ik onlangs weer op het eiland Robinson Crusoë, ergens op de Loosdrechtse plassen. Ditmaal was het een weekend, georganiseerd door het Nationaal MS Fonds. In alle deelnemers hield zich dus een dezelfde sloperij schuil, maar multiple sclerose is een nogal individuele happening. Men kan er geen peil op trekken en dat bleek maar weer. Ook nu was er bij de meesten weer een andere uitingsvorm te zien.

Ondertussen heb ik geleerd om mijn ziektebeeld nooit te vergelijken met die van iemand anders. Of diegene nu ook belast is met MS, dan wel een andere ziekte, aandoening of beperking heeft. Vergelijken, oordelen, het gebeurt vaak en is heel makkelijk, maar ook oneerlijk. Mijn beperking is goed zichtbaar, op de zenuwpijnen na. Maar veel leed bij anderen is niet te zien en ‘ieder huisje heeft zo zijn kruisje’.

Toch, ergens voel ik mij bezwaard wanneer ik in mijn elektrische rolstoel ter plekke verschijn. Hopelijk schrik ik andere deelnemers niet af en beseffen ze dat dit niet automatisch hun voorland hoeft te zijn. Aan de andere kant is het voor mijzelf confronterend, want ik herken hoe ik er 6, 8, 10 jaar geleden bijliep.

Een groot deel van het weekend bleef een enthousiaste wind achterwege en was kanoën de enige optie. Gelukkig was die zaterdagmiddag het weer ons welgezind en kon ik mij uitleven in een spel met de wind. Met mijn kin bediende ik het roer. De spelregels werden mij bijtijdig voorgezegd door een vrijwilliger, die tevens het zeil bediende.

Zo is mij in de loop der jaren, gevraagd en ongevraagd, al veel zeilterminologie en het voorrangsreglement voor op het water uitgelegd. Met een wisselend resultaat heb ik steeds geprobeerd om deze op te slaan in mijn hersenen. Kijk, stuurboord en bakboord heb ik ondertussen wel onder de knie. Maar bij loef, lij, draaigijp, klapgijp, planeren, dode hoek of dwarspeiling blijf ik wel even stil. Wat was dat ook al weer?

Toen een vorige keer er ook nauwelijks wind was, werd aan mij gevraagd of ik wist wat een melkmeisje was. Leuk, voor een beetje quasi-intellectueel lullen over kunst was ik wel in. ʺJa, dat schilderij van Vermeer ken ik uiteraard wel.ʺ Maar dat werd dus niet bedoeld, het ging hier om een zeilterm, hoe kan het ook anders. Bij voor-de-wind zeilen wordt, om extra veel wind te vangen, het grootzeil volledig uitgevierd tot een hoek van 90° met de boot. De fok wordt juist naar de andere kant van de boot gehaald om een zo groot mogelijk zeiloppervlak te creëren.

Ik zal het wel nooit helemaal leren. Dan maar een enthousiaste amateur!

Stil

Terugkijkende is er eigenlijk maar één vervelend aspect te bedenken, wat ook nog eens niets met een van beide avonturen te maken heeft. Omdat ik in de loop der jaren mijzelf heb geleerd om alles vooral van de positieve kant te bekijken, doe ik dat dan ook maar.

Twee keer ben ik onlangs een week weggeweest en ik heb het geweldig gehad, hield er een meer dan voldaan gevoel aan over. In Berlijn veel van de stad en zijn historie gezien en tijdens het zeilen heb ik werkelijk alles wat binnen mijn mogelijkheden lag benut. Hierbij was het geluk ook op mijn hand, want de zon en de wind werkten volop mee.

Dit alles speelde zich af tijdens de periode die door mij gemakshalve ook maar zomervakantie wordt genoemd. Het moge duidelijk zijn dat een strakke afbakening van deze periode voor mij niet meer op gaat, waarbij ik zal ontkennen dat mijn leven nu een groot vakantiewalhalla is. Maar zoals menig mens reikhalzend uitziet naar die laatste dag op werk of school en tegen het einde met frisse tegenzin, of juist wederom reikhalzend, weer toeleeft naar de eerste verplichting, dat was ooit!

Wat niet leuk is en mij een aantal keren overkwam, was dat ik niet gehoord werd tijdens groepsmomenten. Hierbij was absoluut geen sprake van bewust negeren, maar tafelgenoten vingen mijn zachte stem gewoon niet op tussen al het gekwetter. Eenmaal opgemerkt kreeg ik regelmatig per direct een oor tegen mijn mond geduwd, om de schade in te halen.

Ook al was het steeds een kort moment en weet ik dat anderen het zeker niet zo bedoelen, het gevoel van eenzaamheid is mij niet ontgaan. Het is niet nieuw, het gebeurt mij wel vaker. Maar tijdens de afgelopen periode werd ik mij er weer keihard van bewust. Zowel in het hotel aan de Kurfürstendamm als op het eiland bij Loosdrecht, als we met een grote groep bij elkaar waren, voelde ik me soms eenzaam in de menigte.

Zeilen is bij uitstek de plek om stil te kunnen zijn. Veel zeilers zullen dat niet met mij eens zijn. Zeilen kan ook heel gemoedelijk zijn en dat betekent al gauw lachen, kletsen of sterke verhalen vertellen. Maar je kan ook prima communiceren met de stilte. Een beetje kijken, luisteren, denken. Of verbaasde blikken beantwoorden die vanaf andere zeilboten komen, als men mij met mijn kin een boot ziet besturen.

Omdat mijn stem toch al niet hard is, ga ik echt niet mijn best doen om op ongeschikte locaties een leuk gesprek op gang te brengen. Maar dan moet ik ook wel zo slim zijn om mijn waffel houden en mede bootgenoten niet in de verleiding brengen om op mij te antwoorden. Of om mij een wedervraag te stellen, waarop ik dan ook weer op dien te antwoorden.

Trouwens, als ik zo stoer wil zijn om actief mee te doen met zeilen lukt dat alleen als ik een joystick onder mijn kin heb. En sturen en praten tegelijk gaat dan eenmaal niet, ook niet op het water

Solozeilen kan trouwens ook heel gezellig zijn.